کانون وبلاگ نویسان قم به نقل از وبلاگ"دین پژوهان"،

با مراجعه به روایات ائمه اطهار(علیهم‌السلام) روشن می‌شود که یکی از مهم‌ترین علل غیبت امام مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف)، خواست و اراده الهی است. خداوند عالم بر اساس حکمت و مشیت خود، امر غیبت حضرت را اراده نموده است. با مشاهده روند تاریخی هدایت اقوام گذشته هم معلوم می‌شود که وقایع و رویدادهای شگفت و خارق‌العاده‌ای در مسیر هدایت انسان‌ها رخ‌ داده که همه آن‌ها بر اساس سنت و قوانین الهی حاکم بر هستی بوده است. زندگی طولانی و غیبت امام مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) نیز از چهارچوب این قانون خارج نیست. خداوند با غیبت حجت خود، اهداف و اغراضی را در نظر داشته است که در این نوشتار به دو مورد از آن اشاره می‌شود.

۱. آزمون و امتحان مردم
یکی از حکمت‌های الهی در مسئله غیبت امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) امتحان و آزمایش انسان‌ها -به‌خصوص شیعیان- است. یعنی امتحان و آزمایش گروهی که ایمان محکمی ندارند تا باطن‌شان ظاهر شود و کسانی هم که ایمان در اعماق دل آنان ریشه دوانده، به‌واسطه انتظار و صبر بر سختی‌ها و مشکلات قدرشان معلوم می‌گردد و به درجاتی از ثواب نائل می‌آیند.
جابر جعفی از اصحاب امام باقر(علیه‌السلام) می‌گوید: «به امام باقر(علیه‌السلام) عرض کردم، فَرَج شما چه هنگام خواهد بود؟ حضرت فرمودند: دور است، دور است؛ فرج ما پیش نخواهد آمد تا اینکه غربال شوید، باز غربال شوید ... تا اینکه ناخالصی از بین برود و صافی باقی بماند».[۱] امام صادق(علیه‌السلام) در روایت دیگری می‌فرمایند: «مردم باید خالص و پاک شوند و از هم تمییر داده شد و غربال شوند و مردم بسیاری از غربال خارج شوند».[۲]

در نتیجه مردم در دو مورد آزمایش می‌شوند
۱) چون اصل غیبت بسیار طولانی می‌شود، بیشتر مردم به شک و تردید می‌افتند و برخی در اصل ولادت و بعضی نیز در بقای آن حضرت شک می‌کنند.
۲) شدت‌ها و پیشامدهای ناگوار، باعث می‌شود که حفظ ایمان و استقامت در راه دین، بسیار دشوار گردد و ایمان افراد در مخاطرات سخت واقع شود.
اگر فردی ایمان خود را به امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) حفظ کند و در مشکلات و سختی‌ها استقامت داشته باشد، از این امتحان الهی سربلند بیرون می‌آید.

۲. اتمام حجّت
در اثر غیبت طولانی مدت امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) همه گروه‌ها، افراد، اندیشه‌ها و نظام‌ها، امکان حکومت بر مردم و مدیریت جامعه را پیدا کرده و ضعف و ناتوانی خود را در اداره جامعه و رفع مشکلات و گسترش عدالت نشان می‌دهند. این در حالی است که حکومت و ولایت بر مردم، شایسته اولیای الهی -به‌خصوص دوازده امام معصوم- است و خداوند می‌خواهد بدین ترتیب با مردم اتمام‌ حجت کند و توجّه و خواست آنان را به حکومت معصومان جلب نماید و مردم به این نتیجه برسند که تنها حکومتی که می‌تواند عدالت را به‌صورت کامل به اجرا درآورد حکومت ولی خداوند، امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) است.
امام صادق(علیه‌السلام) در این زمینه می‌فرماید: «ظهور تحقق نمی‌یابد تا اینکه گروهی نماند، مگر اینکه بر مردم حکومت کرده باشد تا کسی نگوید: اگر ما حکومت داشتیم؛ عدالت را (می‌گستراندیم)! آنگاه قائم به‌حق و عدل قیام می‌کند».[۳]

در نتیجه: خداوند عالم بر اساس حکمت و مشیت خود امر غیبت حضرت را اراده نموده است تا به این وسیله مردمان را مورد آزمایش قرار داده و با آنان اتمام حجت نماید.

______________________________
پی‌نوشت
[۱].«رُوِيَ عَنْ جَابِرٍ الْجُعْفِيِّ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي جَعْفَرٍ (علیه‌السلام) مَتَى يَكُونُ فَرَجُكُمْ فَقَالَ هَيْهَاتَ هَيْهَاتَ لَا يَكُونُ فَرَجُنَا حَتَّى تُغَرْبَلُوا ثُمَّ تُغَرْبَلُوا ثُمَّ تُغَرْبَلُوا يَقُولُهَا ثَلَاثاً حَتَّى يُذْهِبَ [اللَّهُ تَعَالَى‏] الْكَدِرَ وَ يُبْقِيَ الصَّفْوَ»، كتاب الغيبه، شیخ طوسی، تصحیح: عباد الله تهرانى، علی احمد ناصح، ناشر: دار المعارف الاسلاميه، چاپ اول، قم، ۱۴۱۱ق‏، ص۳۳۹.
[۲]. «لَا بُدَّ لِلنَّاسِ مِنْ أَنْ يُمَحَّصُوا وَ يُمَيَّزُوا وَ يُغَرْبَلُوا وَ يَخْرُجُ مِنَ الْغِرْبَالِ خَلْقٌ كَثِير»، الغيبة للنعماني‏، محمد بن ابراهيم‏ نعمانی، مصحح: علی اکبر غفارى، نشر صدوق‏، چاپ اول، تهران‏، ۱۳۹۷ق، ص۲۰۵.‏
[۳]. «مَا يَكُونُ هَذَا الْأَمْرُ حَتَّى لَا يَبْقَى صِنْفٌ مِنَ النَّاسِ إِلَّا وَ قَدْ وُلُّوا عَلَى النَّاسِ حَتَّى لَا يَقُولَ قَائِلٌ إِنَّا لَوْ وُلِّينَا لَعَدَلْنَا ثُمَّ يَقُومُ الْقَائِمُ بِالْحَقِّ وَ الْعَدْل»، همان، ص۲۷۴.‏